UI tasarımcılar arasında bir tartışma konusudur: “Tamam” butonu hangi tarafta yer almalı? Aynı zamanda bu tartışmanın gereksiz bir tartışma olduğu, butonun farklı yerlerde yer almasının algı süresi bakımından gözle görülür bir fark yaratmayacağını düşünen taraflar da bulunuyor. Bu tartışmada ben de bir taraf seçiyorum, ancak yazının devamında belirteceğim.
Microsoft Tasarım Rehberi’ne göre “Tamam” butonu solda, “İptal” butonu sağda yer almalı. Microsoft kullananlar zaten bunu fark etmiştir.
Apple ise bunun tam tersini, yani “Tamam” butonu sağda ve “İptal” butonu solda olacak şekilde uyguluyor.
Öncelikle şunda sanırım herkes hemfikir olacaktır: “Tamam” ibaresi burada birincil eylem. Yani kullanıcının yapmasını istediğimiz asıl eylem. “İptal” butonu ise ikincil eylemimiz. Kullanıcının geri dönmesi, eylemden vazgeçmesi anlamına geliyor.
Bu butonların bir diyalog kutusunda nerede yer alması gerektiği ile ilgili yaygın 3 alternatif görüş var.
1) “Tamam” Butonu solda yer almalı.
Bu görüşü destekleyenler aşağıdaki argümanları savunmaktadır.
- “Tamam” butonunun yani birincil eylem butonunun solda yer alması, Batı kültüründe normal okuma akışını ve cümle yapısını destekler, soru sorulurken “Evet mi hayır mı?” sırasıyla sorulur.
- Çoğu durumda Tamam’ın bir akışı tamamlamak için birincil eylem olduğu, bu nedenle ikincil eylem olarak “İptal” den daha sık kullanıldığı göz önüne alındığında ve soldan sağa giden bir okuma yönü varsayılınca, klavye kullanıcıları için “Tamam”, “tab” tuşuyla daha hızlıdır .
2) “Tamam” Butonu sağda yer almalı.
Bu görüşü destekleyenler aşağıdaki argümanları savunuyor:
- Kullanıcılar hangi eylemi gerçekleştireceklerini seçmeden önce tüm seçeneklere bakarlar. Çoğu kullanıcı, sağ düğmeye de bakmadan sol düğmeyle körü körüne etkileşime girmez. “Tamam – İptal” durumunda, Tamam’a bakarsınız, ardından “İptal”e bakarsınız ve ardından “Tamam” ile etkileşim kurmak isterseniz, Tamam’a geri dönersiniz. Bu, iki yönde toplam üç görsel sabitlemedir. “İptal – Tamam” durumunda önce “İptal”e ve sonra “Tamam”a bakarsınız. “Tamam”, istediğiniz şey olduğundan, başka bir yere bakmanıza gerek yoktur, sadece “Tamam” düğmesini tıklayabilirsiniz. Bu, tek yönde toplam iki görsel sabitleme oluşturur.
- “Tamam” butonu “devam et”, “ileri” anlamlarını taşır, “Tamam”a basarak kullanıcı işlemine devam eder. Kullanıcılar ikincil eylem düğmelerine tıkladıklarında, uygulamanın hiçbir şey yapmamasını ve onları orijinal ekranlarına geri götürmesini beklerler. Bu nedenle, “İptal” düğmeleri “Geri” düğmeleri gibi işlev görür. “Tamam” düğmeleri “İleri” düğmeleri gibi işlev görür. İkincil işlem düğmesini sola ve birincil işlem düğmesini sağ tarafa “Geri” ve “İleri” düğme görevinde gibi yerleştirmek kullanıcının bekleyebileceği bir işlevdir.
3) Platform tutarlılığına göre olmalı.
Bu argüman ise şu şekilde:
- “Tamam’ butonunu Windows sola koyuyor, Apple sağa koyuyor. Bu iki kişisel bilgisayar platformundan biri için bir masaüstü uygulaması tasarlıyorsanız, seçiminizi Platform sahibinin seçiminden yana yapın.
- Ancak web tabanlı bir tasarım yapılıyorsa, elbette buna göre bir seçim yapma şansı çok zordur. Sunuculardan edinilecek en çok hangi işletim sisteminde ürününüz kullanılıyor bilgisi ile bir karar verilebilir.
Sonuç
Platform tutarlılığı argümanı mantığa uygun geliyor ancak bu da tüm kullanıcıları kapsayan yüzde 100 tutarlılık sağlamayacaktır. Tüm kullanıcılar tek bir platform kullanmayacaktır. Özellikle bir platform için tasarım yapılıyorsa, o platformun tasarım sistemine uygun tasarım yapmak çok makul. Ancak bunun dışında kesin bir çözüm önermiyor.
Ben “Tamam butonu sağda yer almalı” takımındayım. “Tamam” butonunun “ileri” , “devam” anlamını taşıdığı argümanını savunuyorum. Aynı şekilde “İptal”in de “geri” anlamını taşıdığını düşünüyorum. Dolayısıyla tasarımlarımda “Tamam” butonunu daha doğrusu birincil eylem butonlarını sağ tarafa konumlandırıyorum.
Dipnot: Birincil eylem butonlarına “Tamam”, “Evet” gibi ibareler yerine yapılması istenilen eylemin spesifik olarak yazılması daha kullanılabilir olacaktır. “Kaydetmek istiyor musunuz?” sorusuna “Evet” yerine “Kaydet” demek gibi.
Teşekkürler.
